پزشکان بدون مرز در خط مقدم مبارزه با ابولا در آفریقا

به نوشته نیویورک تایمز والتر لورنزی، هماهنگ‌کننده پزشکی سابق این سازمان در سیرالئون می‌گوید: «آنها از ما خواستند که در همه جا حضور داشته باشیم. آنها نمی‌دانستند چه کاری انجام دهند.»

مدت زیادی از این درخواست نگذشته بود که این سازمان در طول فقط ۱۲ روز در میان جنگل مرکزی درمانی در کایلاهون در شرق سیرالئون برپا کرد.

پزشکان بدون مرز پیش از اینکه سه هفته بعد مرکز درمانی دیگری در شهر جنوبی «بو» به راه بیندازد، در مدتی که باران روزانه و آسیب‌دیدگی تجهیزات باعث تاخیر ساختن این مرکز شده بود، کارکنان بهداشتی را در سه شیفت، ۲۴ ساعت در روز، به کار گماشتند.

سازمان پزشکان بدون مرز که نخستین پاسخ به بحران ابولا در غرب آفریقا را دادن، مهمترین گروه امدادی پزشکی بین‌المللی در مواجهه با بیماری در این منطقه است.

در حالیکه همه نظام‌های بهداشتی محلی فروپاشیده بودند و اغلب موسسات بهداشتی خارجی از جمله ارتش ایالات متحده، هنوز به وعده‌های کمک‌شان عمل نکرده بودند، این سازمان خیریه شش مرکز درمانی در غرب آفریقا برپاکرد و قصد دارد شمار این مراکز را افزایش دهد. کارکنان این سازمان بودند که اکثریت بیماران ابولا را - همانند موارد قبلی شیوع ابولا و برخی از همه‌گیری‌‌های دیگر در کشورهای در حال توسعه - درمان کردند.

اما حتی این سازمان نیز در مواجهه با گستردگی این فاجعه از پا افتاده است. سازمان پزشکان بدون مرز در سیرالئون با شمار زیاد موارد بیماری تحت فشار قرار دارد، و این در حالی است که سایر سازمان‌های امدادی و مقامات دولتی تصمیم گرفته‌اند به علت کمبود تخت‌های بیمارستانی،‌ اغلب بیماران را در خانه درمان کنند. از گینه نیز گزارش می‌رسد که دو مرکز درمانی این سازمان دیگر جا ندارند. همچنین این سازمان در تلاش است در لیبریا کیفیت مراقبت‌ها در مرکزش در شهر مونرویا را بهبود بخشد.

این سازمان در عین حال که مراکز امدادیش در مناطق جنگی و سایر مناطق خطرناک در سراسر جهان را حفظ کرده است، در هفته‌های اخیر تلاش بیشتری برای مقابله با همه‌گیری ابولا انجام داده است- کارکنان میدانی‌اش را سه برابر کرده است، برای نخستین بار مراکز آموزشی در بروکسل برای افراد خارج از سازمان افتتاح کرده است و به سایر گروه‌هایی که به این مبارزه می‌پیوندند راهنمایی می‌دهد.

دکتر جوآن لیو، رئیس بین‌المللی این گروه که با نام «مدسن سان فرانتیر» یا M.S.F. هم شناخته می‌شود، می‌گوید: «ما تصمیم گرفتیم تا دامنه فعالیت‌های‌مان را گسترش دهیم؛ ما تصمیم گرفتیم که کارهایی را انجام دهیم که قبلا انجام نداده بودیم.»

گروه پزشکان بدون مرز از مدت‌ها پیش به این نتیجه رسیده است که نمی‌تواند به کمک‌های دولت‌ها و سایر موسسات اتکا داشته باشد، بنابراین یک زیربنای جهانی برای فراهم‌آوری به موقع خدمات و ملزومات ساخته است که مانند یک ارتش تمام‌عیار عمل می‌کند.

برای مثال انبار ذخیره ملزومات پیشرفته این سازمان در بروکسل در بلژیک در ماه‌های اخیر صدها هزار ماسک، لباس محافظ، چادرهای بزرگ و ملزومات پزشکی به آفریقای غربی فرستاده و در طول ۲۴ ساعت آنها را در مناطق مورد نیاز توزیع کرده است.

و این سازمان همچنین لژیونی از داوطلبان و مجموعه گسترده‌ای از اهدا‌کنندگان با کمک‌‌های چند میلیارد دلاری را در اختیار دارد که در نتیجه پافشاری این سازمان بر استقلالش و سابقه عالی‌اش در فراهم‌‌آوری مراقبت در مکان‌هایی که اغلب هیچکس جرات رفتن به آنها دارند، به سوی آن جذب شده‌اند.

این سازمان که در سال ۱۹۹۹ برنده جایزه نوبل صلح شد، به خاطر کارکردش در منطقه ابولا‌زده غرب آفریقا در چند ماه اخیر تحسین شده است.

دکتر بروس آیلوارد، معاون دبیر کل سازمان جهانی بهداشت، در این باره می‌گوید: «اغلب افراد سازمان پزشکان بدون مرز به عنوان گروهی شجاع که در مناطق دچار منازعه و آشوب خدمت می‌کنند،‌ می‌شناسند.»

پزشکان بدون مرز خودش را یک «جنبش» می‌‌شمارد و این حساسیت بر عملیاتش هم حاکم است. این گروه مرکزی به نام Crash را ایجاد کرده است که کار انتقاد از خود عملیات این سازمان است. این فرهنگ سختگیرانه باعث می‌شود- امدادگران هتل‌های پرزرق و برق که گاهی کارکنان سازمان ملل در آن اقامت می‌کنند- را رها ‌کنند- و پزشکان داوطلبان و مدیران ارشد بسیار کمتر از همکارانش در سایر سازمان‌های امداد حقوق دریافت ‌کنند.